Η γνωσιακή ψυχολόγος Εύη Σύρου μας εξηγεί γιατί όλοι χρειαζόμαστε ένα καλό reset στις διακοπές μας και μοιράζεται μαζί μας τις εικόνες που συλλέγει κατά τη δική της μέθοδο χαλάρωσης: τις καταδύσεις. Από την Αστερόπη Λαζαρίδου.
Έμαθε να κολυμπάει στα Χανιά, όπου μεγάλωσε. Από τότε που θυμάται τον εαυτό της, ήθελε να βρίσκεται κοντά στη θάλασσα. Οι παραλίες Μαράθι και Σταυρός ή «παραλία του Ζορμπά» είναι οι θάλασσες των παιδικών της χρόνων - εκεί έμαθε να κολυμπάει και να αισθάνεται ελεύθερη. «Πρώτα κολύμπησα και μετά περπάτησα», λέει χαρακτηριστικά η γνωσιακή ψυχολόγος Εύη Σύρου. Μέσα από την επιστήμη της, βοηθά πολύ κόσμο να έρθει σε επαφή με τον εσωτερικό του κόσμο. Και μέσα από το αγαπημένο της χόμπι, τις καταδύσεις, βοηθά τον ίδιο της τον εαυτό να αδειάζει από ό,τι τη βαραίνει και να γίνεται ξανά ανάλαφρη, σαν παιδί που δεν χορταίνει να προσλαμβάνει νέες εικόνες και αισθήσεις.
«Οι καλοκαιρινές διακοπές είναι πολύ σημαντικές για τον καθένα μας. Διακόπτουν κάτι που προϋπάρχει, τον επαναλαμβανόμενο ρυθμό της ζωής μας. Η καθημερινή επαναληπτικότητα υπερτονίζει τις τελετουργίες, τις εμμονές, τους ιδεοψυχαναγκασμούς μας, γι’ αυτό ακριβώς είναι σημαντικό να διακόπτουμε, να κάνουμε reset. Όταν αλλάζουμε περιβάλλον και συνήθειες, αναθεωρούμε τους αυτοματιστμούς μας», εξηγεί. Η ψυχολογία μας είναι άραγε πιο επιβαρυμένη αυτο το καλοκαίρι; «Ύστερα από ένα τόσο μακρύ λοκντάουν, η ανάγκη μας για διακοπές είναι επιτακτική. Χρειάζεται όμως μεγάλη προσοχή. Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι ύστερα από τέτοιες καταστάσεις, καραδοκεί το μετατραυματικό σοκ. Πιεστήκαμε όλοι πάρα πολύ, καταπιέστηκε η ζωή όπως την ξέραμε. Όταν χαλαρώνουμε απότομα μετά από κάτι τέτοιο, βγαίνουν στην επιφάνεια έντονα ψυχοσωματικά συμπτώματα, σαν καμπανάκια, ότι κάτι πρέπει να κάνουμε για να φροντίσουμε τον τρομαγμένο εαυτό μας».
Η φύση είναι πάντα ένα πρώτης τάξεως γιατρικό και ηρεμιστικό, έχοντας στο μυαλό μας ότι «πρέπει να μας προστατεύσουμε και να μας αγαπήσουμε ξανά». Ο Αύγουστος άλλωστε, είναι ίσως η πραγματική Πρωτοχρονιά του Έλληνα: «Ο τελευταίος μήνας του καλοκαιριού είναι περίοδος αναθεώρησης και ανασυγκρότησης, μας έρχονται νέες ιδέες, αποφασίζουμε να αλλάξουμε πράγματα με τη νέα σεζόν, λειτουργεί θεραπευτικά όλο αυτό. Ο Σεπτέμβριος είναι παραδοσιακά μία αναγεννησιακή περίοδος. Αρχίσουμε γυμναστήριο, ξεκινάμε νέα χόμπι, τελειώνουμε δεσμούς, δημιουργούμε καινούριους, αλλάζουμε δουλειά, αλλάζουμε κατεύθυνση». Η μεγαλύτερη σύμμαχος σε όλο αυτό το συναρπαστικό και μεταβατικό στάδιο είναι η θάλασσα: «Στην Ελλάδα έχουμε αυτό το τεράστιο προνόμιο του υγρού στοιχείου. Έχει απέραντη δύναμη, συμβολίζει κάτι άπειρο, η ψυχολογία της αλλάζει συνεχώς και σου το δείχνει, δεν το κρύβει. Από το Τρίπτυχο Σκέψη-Σώμα-Συναίσθημα, η θάλασσα συμβολίζει το συναίσθημα. Έχουμε να κάνουμε με το ευμετάβλητο του νερού. Τα συναισθήματα άλλωστε είναι πολύ δύσκολο να τα διαχειριστούμε, το ένα βρίσκεται πολύ κοντά στο άλλο, δεν έχουν σαφή όρια μεταξύ τους, αλληλοεπηρεάζονται. Αν μπορούμε να μάθουμε κάτι από τη θαλασσα, είναι να είμαστε ο εαυτός μας, όπως ακριβώς είναι και η ίδια. Να δείχνουμε τι ακριβώς βιώνουμε, τι μας συμβαίνει, ακριβώς τη στιγμή που μας συμβαίνει. Από τη νηνεμία μέχρι την τρικυμία μας και όλα τα ενδιάμεσα στάδια».
Ξεκίνησε να βουτάει με τη μάσκα της από πολύ μικρή, κάνοντας ελεύθερη κατάδυση, χωρίς μπουκάλες οξυγόνου, τσεκάροντας και διερευνώντας τα φυσικά όρια της αναπνοής της: «Η θάλασσα για μένα ήταν και είναι καταφύγιο από όλους και όλα, αλλά και ορμητήριο για εξερευνήσεις. Κάνω μακροβούτια με τη μάσκα μου και κάποια στιγμή απέκτησα και μία υποβρύχια κάμερα, για να μπορώ να αποτυπώσω όλη αυτή την παρατήρηση. Βουτάω εκ πεποιθήσεως αυθόρμητα και ελεύθερα, είναι ένα παιχνίδισμα της ίδια μου της αναπνοής και των ορίων μου. Η εισπνοή και η εκπνοή, αυτές οι τόσο φυσικές λειτουργίες, είναι από μόνες τους ένα ταξίδι, όταν βρίσκεσαι κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας».
Και συνεχίζει: «Η θάλασσα έχει το μαγικό ότι σε παρασύρει, πρέπει να αφεθείς, αλλά ταυτόχρονα πρέπει να έχεις και τον έλεγχο. Όπως ακριβώς συμβαίνει και στην ίδια τη ζωή, όταν βρισκόμαστε στη στεριά. Μέσα και μόνο σε μία αναπνοή, αν καταλάβουμε πόσα διαφορετικά και συναρπαστικά πράγματα μπορούμε να δούμε και να ζήσουμε, σίγουρα θα αρχίσουμε να αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο αλλιώς».
Στις υποβρύχιες εικόνες της, που θυμίζουν καρέ από πολύχρωμα στιλάτα βιντεοκλίπ, δίνει ευφάνταστους τίτλους στα αγγλικά, αναλόγως με τους συνειρμούς που της προκαλεί το καθετί που συναντά: «Η επιμονή της μνήμης», «Ο δρόμος της δόξας», «Χειμωνιάτικο σκηνικό στη θάλασσα», «Ο θρόνος του Δία», είναι μερικά μόνο από τα κεφάλαια σε αυτό το ατελείωτο υποθαλάσσιο ημερολόγιο. Αστερίες που ξεκουράζονται στον αμμουδερό βυθό, κοχύλια με εντυπωσιακά χρώματα, ψάρια στα λημέρια τους, περίπλοκα βράχια και πανέμορφα κοράλλια, συνθέτουν μία σειρά από τις πολύ προσωπικές της καρτ-ποστάλ.
Οι εικόνες αυτές σου βγάζουν μια πολύ ανακουφιστική γαλήνη, μια ησυχία που σίγουρα χρειαζόμαστε ύστερα από ένα τόσο αγχωτικό χειμώνα. «Όταν ξαναβλέπω τις φωτογραφίες που έχω τραβήξει, τις συνδυάζω με κάτι από τα εικαστικά, μία αγαπημένη μου ταινία ή κάτι που μου έχει συμβεί. Παρατηρώ καθετί απλό και εκπληκτικό που συμβαίνει όταν κολυμπάω. Άλλωστε, όταν επιστρέφουμε στην καθημερινότητά μας ύστερα από τις διακοπές του καλοκαιριού, κάνουμε τα ίδια πράγματα. Απλά, τα βλέπουμε με άλλο μάτι. Κι αυτό είναι το πιο σημαντικό απ’ όλα!»
Το «Little Gidding» είναι το τέταρτο από τα «Τέσσερα Κουαρτέτα» του Τ. Σ. Έλιοτ, μια σειρά ποιημάτων που αναφέρονται στον χρόνο, και είναι το πρώτο πράγμα που της έρχεται στο μυαλό, όταν τη ρωτάμε τι είναι αυτό που της προσφέρει τόσο μεγάλη πληρότητα, όταν βρίσκεται μέσα στο νερό: «... Δεν θα πάψουμε να εξερευνούμε / και όλης μας της εξερεύνησης το τέλος / θα το φτάσουμε εκεί απ΄ όπου ξεκινήσαμε / και να γνωρίσουμε το μέρος για πρώτη φορά…».
Όσο για την πρώτη εικόνα που της έρχεται στο μυαλό όταν κλείνει τα μάτια και θυμάται βουτιές της σαν καρέ από ταινία: «Η συνάντησή μου με δύο ψάρια που φιλιούνται». Να είχαν καταλάβει άραγε ότι κάποιος τα αποθανάτιζε εκείνη τη στιγμή, σαν ευγενικός φωτορεπόρτερ φερμένος από τον επίγειο κόσμο;
Το σίγουρο είναι ότι όλοι χρειαζόμαστε διακοπές Ας βρούμε τον δικό μας τρόπο να αξιοποιήσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα τον ελεύθερο χρόνο που μας αναλογεί. Ξεκινώντας από τα απολύτως απαραίτητα: εισπνοή-εκπνοή, εισπνοή-εκπνοή…
* Αυτό το άρθρο πρωτοεμφανίστηκε στο περιοδικό Minoan Wave - Summer/Autumn 2021, της Minoan Lines. Δείτε κι άλλες από τις υποβρύχιες φωτογραφίες της Εύης εδώ.
