Αν το παιδί δεν μπορεί να μάθει με τον τρόπο που το διδάσκουμε, τότε πρέπει να το διδάξουμε με τον τρόπο που μπορεί να μάθει.
—Maria Montessori
Όπως ένα παιδί 8 ετών δεν έχει αναπτύξει ακόμα το τελικό του ύψος, έτσι ακριβώς η σκέψη του δεν χωράει την κατανόηση του σύμπαντος. Όπως ένα παιδί 5 χρονών δεν γίνεται να έχει αλλάξει όλα του τα δόντια, έτσι ακριβώς δεν γίνεται να αντιληφθεί την έννοια του χρόνου όπως ένας ενήλικας.
Το ανθρώπινο σώμα αναπτύσσεται, ακολουθώντας μία βιολογικά προγραμματισμένη χρονική σειρά. Το ίδιο, ακριβώς, συμβαίνει και με τη σκέψη μας. Η αντιληπτική ικανότητα είναι, κατά συνέπεια, προγραμματισμένη να αναπτυχθεί με τον ίδιο τρόπο σε κάθε παιδί, εφόσον εξωγενείς (ατυχήματα, οικογενειακό περιβάλλον, συνθήκες διαβίωσης κ.λπ) ή ενδογενείς παράγοντες (σύνδρομα, νευρολογικές παθήσεις, κ.λπ) δεν επηρεάσουν ή εμποδίσουν την ανάπτυξή της.
Η διευκρίνηση και η μελέτη αυτών των παραγόντων, μας βοηθούν να προσδιορίσουμε τη γνωσιακή ανάπτυξη του παιδιου και στη συνέχεια να επιλέξουμε ψυχοθεραπευτική ή γνωσιακή υποστήριξη όταν απαιτείται.
Τις περισσότερες φορές με την είσοδο στο σχολείο ξεκινούν τα πρώτα ερωτήματα για την αντίληψη του παιδιού, άρα και για τις πιθανές μαθησιακές του δυσκολίες.
Αν βγάλουμε από το προσκήνιο τις γνώσεις (και το άγχος επίδοσης δυστυχως) που έχει φέρει η έρευνα της νοημοσύνης και του δείκτη IQ, θα μελετούσαμε πολύ ειδικά τη διαδικασία μάθησης. Δηλαδή, την ανταλλαγή πληροφορίας μεταξύ περιβάλλοντος και ατόμου. Ο Piaget, ψυχολόγος και ερευνητης, αφιέρωσε όλη του τη ζωή στη μελέτη αυτή και μας έδωσε σπουδαία εφοδια για τη διάγνωση και τη θεραπεία των μαθησιακών δυσκολιών.
Κάθε πληροφορία που ταξιδεύει από το περιβάλλον μέσα στη σκέψη μας φροντίζει να προσαρμοστεί και να χωρέσει ανάμεσα στις υπάρχουσες γνώσεις μας. Έτσι μαθαίνουμε και κατανοούμε τον κόσμο. Η ποιότητα της «προσαρμογής» και της «ενσωμάτωσης» της νέας πληροφορίας, όμως, εξαρτάται από το βαθμό εξέλιξης των νοητικών μας δομών. Το αποτέλεσμα οποιασδήποτε ετεροχρονισμένης γνωσιακής διεργασίας αντικατοπτρίζεται σε σειρά μαθησιακών δυσκολιών. Είτε γιατί κάτι μπορούμε να το κατανοήσουμε πιο γρήγορα ή πιο αργά από την ηλικία μας.
Αρνηση, ελλειμματική προσοχή, διάσπαση προσοχής, αδυναμία οργάνωσης, υπερκινητικότητα, φοβίες, αποτυχία είναι μερικά συμπτώματα. Σταδιακά, επηρεάζεται η αποτελεσματικότητα της αναλυτικής και της συνθετικής σκέψης, η σχολική αποτυχία ή δυσκολία επεκτείνεται χρονικά και το παιδί οδηγείται σε μία περιθωριοποίηση, τόσο από το σχολείο όσο και από την οικογένεια, που ταυτίζει συχνά το ρόλο του μαθητή με το ρόλο του παιδιού.
Με τη μέθοδο αξιολόγησης που βασίζεται στη θεωρία του Piaget μπορούμε με ακρίβεια να «ελέγξουμε» αν και κατά πόσο οι νοητικές δομές του παιδιού είναι «μπροστά» ή «πριν» από τη δομή που καθορίζει η βιολογική του ανάπτυξη. Η αξιολόγηση των νοητικών δομών είναι μία πολύωρη διαδραστική άσκηση με το παιδί. Επιλέγεται ανάλογα με την ηλικία του παιδιού, μία γκάμα ασκήσεων και πειραμάτων φυσικής, ώστε να εντοπιστεί με ακρίβεια η δυσκολία του παιδιού.
Οι μαθησιακές δυσκολίες δεν καταδικάζουν σε καμία περίπτωση τη μαθησιακή ζωή του παιδιού, αν επέμβουμε έγκαιρα.
Η Εύη Σύρου έχει εξειδικευτεί στο πανεπιστήμιο Université Lumière Lyon2 στη γνωσιακή διάγνωση και θεραπεία μαθησιακών δυσκολιών βασισμένη στις μελέτες του Piaget. Διοργανώνει εκπαιδευτικά σεμινάρια για ειδικούς και διαλέξεις για γονείς και εκπαιδευτικούς.
Εάν νομίζετε πως εσείς ή κάποιο άτομο που ξέρετε μπορεί να επωφεληθεί από μία συνεδρία σχετικά με τις μαθησιακές δυσκολίες ή το παιδικό άγχος, επικοινωνήστε μαζί μας για να κλείσετε ραντεβού.
____
Τα άρθρα είναι ψυχοεκπαιδευτικά. Δεν είναι διαγνωστικά, ούτε θεραπευτικά εργαλεία. Στοχεύουν στην ενημέρωση και τη γνώση. Πηγή Άρθρου & Δικαιώματα: Εύη Σύρου, Γνωσιακή Ψυχολόγος | www.evysyrou.gr
